Διατροφή: το εύχρηστο όπλο κατά της νεφρολιθίασης

new5_2291226_blog.jpg

Η νεφρολιθίαση είναι μία κατάσταση κατά την οποία εντοπίζονται ένας ή περισσότεροι λίθοι (πέτρες) σε κάποιο σημείο του νεφρού ή του ουρητήρα, του σωλήνα δηλαδή που μεταφέρει τα ούρα στην ουροδόχο κύστη. Ο σχηματισμός πέτρας στα νεφρά προκύπτει όταν η συγκέντρωση ορισμένων ουσιών στα ούρα -κυρίως ουρικού οξέος και ασβεστίου- αυξηθεί πάνω από το φυσιολογικό όριο για αρκετά μεγάλο χρονικό διάστημα, γεγονός που οδηγεί στο σχηματισμό κρυστάλλων. Στις περισσότερες περιπτώσεις οι λίθοι αποτελούνται από οξαλικό ασβέστιο, φωσφορικό ασβέστιο, ενώ σπανιότερα από ουρικό οξύ, κυστίνη και στουρβίτη.

Σε σχετικές έρευνες έχει φανεί ότι, εάν κάποιος εμφανίσει νεφρολιθίαση μία φορά, έχει αυξημένες πιθανότητες να επανεμφανίσει και στη μετέπειτα ζωή του. Εκτιμάται μάλιστα ότι περίπου το 10% των ανδρών και το 3% των γυναικών θα εμφανίσουν σε κάποια περίοδο της ζωής τους πέτρες στα νεφρά. Αξίζει να τονισθεί ότι η νεφρολιθίαση είναι μια πάθηση που αν δεν αντιμετωπιστεί εγκαίρως μπορεί να προκαλέσει σοβαρές επιπτώσεις στην νεφρική λειτουργία.

Εξαιρώντας την περίπτωση των παθολογικών αιτίων εμφάνισης νεφρολιθίασης, κατάσταση στην οποία είναι απαραίτητη η χορήγηση φαρμακευτικής αγωγής, η διατροφή αποτελεί σημαντικό προστατευτικό παράγοντα τόσο στην αντιμετώπιση όσο και στην επανεμφάνιση νεφρικών λίθων.

Ο πιο σημαντικός διατροφικός παράγοντας που προλαμβάνει το σχηματισμό των κρυστάλλων είναι η πρόσληψη μεγάλων ποσοτήτων υγρών. Έχει βρεθεί ότι στα άτομα που πίνουν περισσότερα από 3 λίτρα υγρών/ ημέρα έχουν περίπου 30% λιγότερες πιθανότητες να εμφανίσουν πέτρες στα νεφρά.

Άλλοι διατροφικοί παράγοντες που παίζουν καίριο ρόλο στην πρόληψη της εμφάνισης πέτρας στα νεφρά είναι η χαμηλή κατανάλωση νατρίου (αλατιού) και η αποφυγή υπερκατανάλωσης ζωικής πρωτεΐνης. Φαίνεται πως η συχνή και σε μεγάλες ποσότητες κατανάλωση κόκκινου κρέατος, πουλερικών, αβγού, τυριού (ιδιαιτέρως αλμυρού) και ψαριού μπορεί να επιδεινώσει την κατάσταση. Οσον αφορά τη θεωρία ότι κάποιος που πάσχει από νεφρολιθίαση δεν θα πρέπει να καταναλώνει γαλακτοκομικά προϊόντα λόγω του ασβεστίου που περιέχουν, δεν υπάρχουν -τουλάχιστον ακόμη- μελέτες που να αποδεικνύουν κάτι τέτοιο. Ωστόσο, καλό θα είναι να αποφεύγεται η υπερκατανάλωση προϊόντων που περιέχουν οξαλικά οξέα, όπως είναι το σπανάκι, η σοκολάτα (κακάο), οι φράουλες, τα φιστίκια και τα παντζάρια, έτσι ώστε να μην αυξάνεται η συγκέντρωση οξαλικού οξέος στα ούρα.

Ένας άλλος παράγοντας που ενδέχεται να επηρεάσει την εμφάνιση της νεφρολιθίασης είναι η βιταμίνη C, η οποία παίζει σημαντικό ρόλο στην σύνθεση του οξαλικού οξέως στον ανθρώπινο οργανισμό. Συνιστάται η αποφυγή λήψης διατροφικών συμπληρωμάτων αυτής της βιταμίνης, αλλά όχι των φρούτων και λαχανικών που την περιέχουν. Η συχνή κατανάλωση φρούτων και λαχανικών μπορεί να δράσει προληπτικά, καθώς ορισμένα συστατικά τους, όπως είναι για παράδειγμα το κάλιο, εμποδίζουν το σχηματισμό κρυστάλλων ασβεστίου και ουρικού οξέος.

Συνοψίζοντας τα παραπάνω, συμπεραίνουμε ότι η νεφρολιθίαση είναι μια πάθηση που μπορεί και να αποφευχθεί αλλά και να αντιμετωπιστεί (αν και εφόσον δεν έχει χορηγηθεί κάποια φαρμακευτική αγωγή), με την κατάλληλη διατροφή και σύμφωνα πάντα με τις συστάσεις των ειδικών. Η υιοθέτηση αυτών των απλών διατροφικών συμβουλών μπορεί να συμβάλλει σε καλύτερη ποιότητα ζωής τόσο σε ασθενείς με νεφρολιθίαση όσο και σε άτομα που απλά ακολουθούν την τακτική της πρόληψης.

Πηγή: www.nutrimed.gr

Φαρατζιάν Πωλ MSc

Κλινικός Διαιτολόγος-Διατροφολόγος