Η ωκυτοκίνη είναι μια από τις δύο σημαντικότερες ορμόνες της γαλουχίας – η δεύτερη είναι η προλακτίνη. Ο ρόλος και οι επιδράσεις της ωκυτοκίνης μελετούνται τα τελευταία χρόνια εντατικά από επιστήμονες σε όλον τον κόσμο. Πρόκειται για ένα συναρπαστικό τομέα έρευνας που μας επιφυλάσσει πολλές εκπλήξεις για την καλούμενη και «ορμόνη της αγάπης».

Η ωκυτοκίνη παράγεται στον εγκέφαλο ως απάντηση στην επαφή του παιδιού με τη θηλή της μητέρας και γενικότερα με την περιοχή του στήθους. Οι δράσεις της είναι οι εξής:

Η κυρίαρχη κουλτούρα του μπιμπερό μας έχει μάθει να σκεφτόμαστε τη φροντίδα του μωρού ως απλή θρέψη – τάισμα. Όταν μια μητέρα θηλάζει το δεκαοκτώ μηνών αγόρι της, οι φίλες της την αποδοκιμάζουν λέγοντας: «το γάλα σου δεν προσφέρει πια τίποτα στο παιδί» ή ότι «είναι πολύ μεγάλος για να θηλάζει» ή «πάλι θα φάει;». Πίσω από αυτές τις τοποθετήσεις κρύβεται η λανθασμένη εντύπωση ότι ο θηλασμός αφορά μόνο το γάλα και από εκείνο μόνο τα θρεπτικά του συστατικά. Το να μικραίνει κανείς το θηλασμό στις πρωτείνες και το λίπος του μητρικού γάλακτος είναι σα να μικραίνει τον έρωτα στη συνουσία και τα σπερματοζωάρια. Η γαλουχία δεν είναι μόνο φαγητό όπως θέλουν να μας κάνουν να πιστεύουμε οι εχθροί της και υπέρμαχοι των μπιμπερό. Το στήθος της μαμάς για ένα μωρό είναι το πρώτο και ιδανικότερο αντικείμενο εισαγωγής του στην εξωτερική πραγματικότητα. Το βρέφος σχηματίζει τον κόσμο και τον εαυτό του μέσα από αυτό. Εδώ πρόκειται για την ψυχική και συναισθηματική ωρίμανση του καινούργιου ανθρώπου, όχι απλώς για την περιεκτικότητα σε προβιοτικά. Ο θηλασμός παίζει τουλάχιστον έξι, εξίσου σημαντικούς ρόλους:

Tο 2006 δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Pediatrics μια πολύ σημαντική έρευνα από την Αυστραλία. Κάθε επαγγελματίας υγείας που έρχεται σε επαφή με θηλάζουσες μητέρες θα έπρεπε να την έχει διαβάσει και κατανοήσει σε βάθος. Δείχνει πώς ακριβώς να περιμένουμε την συμπεριφορά ενός φυσιολογικού βρέφους που θηλάζει. Τι είναι φυσιολογικό στη βρεφική διατροφή; Πότε ένας επαγγελματίας υγείας μας αγχώνει αναίτια και πότε πρέπει πραγματικά να ανησυχήσουμε; Οι γονείς θα πρέπει να ενημερώνονται για τα συμπεράσματά της έρευνας αυτής ήδη από την περίοδο της εγκυμοσύνης.

Γιατί ο μητρικός θηλασμός είναι ανυπέρβλητος; Γιατί δε θα φτιαχτεί ποτέ επεξεργασμένο γάλα αγελάδας για βρέφη που να μοιάζει έστω στο ελάχιστο στο μητρικό; Μία από τις παραμέτρους που καθορίζουν την ανωτερότητα του μητρικού γάλακτος είναι η μοναδικότητά του σε κάθε χωροχρονική στιγμή.

Το μητρικό γάλα έχει ένα θαυμαστό τρόπο να εξατομικεύεται κάθε φορά σε κάθε παιδί και να αλλάζει, ανάλογα με την περίσταση, πάντα προς το μέγιστο δυνατό όφελος για την υγεία του μωρού. Το επεξεργασμένο γάλα αγελάδας για βρέφη παραμένει ίδιο για κάθε παιδί, για κάθε μέρα σε διάστημα έξι ή δώδεκα μηνών. Το ξένο γάλα αποτελεί μονότονο φαστ-φουντ, σε σύγκριση με την αξεπέραστη ποικιλία του μητρικού. Συγκεκριμένα, το μητρικό γάλα είναι εντελώς διαφορετικό σε σύσταση και ιδιότητες:

Οπωσδήποτε:

1. Όχι όταν αδειάσει ολόκληρο το μπιμπερό του και

2. Όχι όταν περάσει ο χρόνος ταίσματος που έχουμε ορίσει εμείς (για παράδειγμα 20 λεπτά).

Αντίθετα το μωρό χορταίνει – στο στήθος ή στο μπουκάλι – όποτε μας το δηλώσει το ίδιο.

Είναι θεμελιώδες για τους νέους γονείς να συνειδητοποιήσουν ότι πρέπει να στήσουν αυτί και να κατανοήσουν τη γλώσσα του δικού τους παιδιού, να σεβαστούν και να ακολουθήσουν τις ανάγκες του. Όπως και με τα σημάδια της πείνας, η μητέρα πρέπει να αντιλαμβάνεται τα σημάδια κορεσμού του παιδιού της και να σταματάει ανάλογα το τάισμα. Πρακτικές ταίσματος στο στήθος με το ρολόι είναι αυθαίρετες και αντίθετες με τη φυσιολογία του μωρού μας.