Σήμερα, την εποχή όπου ο σύγχρονος άνθρωπος καταναλώνει όλο και περισσότερα συσκευασμένα τρόφιμα λόγω έλλειψης διαθέσιμου χρόνο, ο ρόλος της διαθρεπτικής επισήμανσης στα τρόφιμα αποκτά ιδιαίτερη σημασία. Μαθαίνοντας να διαβάζουμε σωστά τις πληροφορίες που παρέχονται στα τρόφιμα και να τις ερμηνεύουμε κατάλληλα, μπορούμε να κάνουμε πιο σωστές και ισορροπημένες επιλογές.

Οι συσκευασίες αρκετών τροφίμων πλέον αναφέρουν την έκφραση «μερικώς υδρογονωμένα λίπη». Λίγοι, όμως γνωρίζουν πως πίσω από τη δυσνόητη αυτή λέξη κρύβονται τα τρανς λιπαρά.

Η επισήμανση αποτελεί το βασικό μέσο ενημέρωσης των καταναλωτών σχετικά με τη διατροφική αξία των τροφίμων. Μελέτες έχουν δείξει ότι η σωστή ανάγνωση και η κατανόηση των πληροφοριών της ετικέτας καθορίζουν σε μεγάλο βαθμό τις επιλογές των καταναλωτών, οι οποίες βασίζονται στις ιδιαίτερες ανάγκες τους. Τα τελευταία χρόνια υπάρχει η τάση αναγραφής των διατροφικών συστατικών στις συσκευασίες των περισσότερων τροφίμων στις χώρες της Ευρώπης, αν και η επισήμανση δεν είναι υποχρεωτική για τις περισσότερες των περιπτώσεων, σύμφωνα με την ευρωπαϊκή νομοθεσία. Συγκεκριμένα, η μελέτη FLABEL (Food Labelling to Advance Better Education for Life-Διατροφική Επισήμανση με στόχο την Προαγωγή της Εκπαίδευσης για τη Βελτίωση της Ανθρώπινης Ζωής), έδειξε ότι το 85% των προϊόντων διατροφής παρέχουν διατροφικές πληροφορίες στο πίσω μέρος της συσκευασίας τους και περίπου το 48% παρέχουν διατροφικές πληροφορίες στο μπροστινό μέρος της συσκευασίας.

Τα αλιεύματα αποτελούν τροφή μεγάλης διατροφικής αξίας και γι’ αυτό πρέπει να επιλέγονται εντός του διαιτολογίου μας 1-2 φορές εβδομαδιαίως. Οι πρωτεΐνες των ψαριών έχουν τεράστια βιολογική αξία διότι περιέχουν όλα τα απαραίτητα αμινοξέα, ενώ είναι πιο εύπεπτες από αυτές των ζώων αφού περιέχουν μικρότερη ποσότητα συνδετικού ιστού και κολλαγόνου. Το λίπος των αλιευμάτων είναι πλούσιο σε ω-3 πολυακόρεστα λιπαρά οξέα μικρής και μακράς αλύσου (λινολενικό οξύ, DHA, EPA). Τα ω-3 μετατρέπονται εντός του οργανισμού σε ουσίες με αντιφλεγμονώδη δράση, όπως τα λευκοτριένια και οι προσταγδαλίνες, ενώ έχουν συσχετιστεί με τη βελτίωση του λιπιδαιμικού προφίλ, την πρόληψη των καρδιαγγειακών παθήσεων, τη βελτίωση της όρασης και την ενίσχυση της εγκεφαλικής λειτουργίας. Παράλληλα, τα ψάρια και θαλασσινά είναι πολύ καλή πηγή ανόργανων αλάτων και βιταμινών. Τα ψάρια που καταναλώνονται με τα οστά παρέχουν μεγάλες ποσότητες ασβεστίου, ενώ τα ψάρια της θάλασσας είναι καλή πηγή ιωδίου, το οποίο είναι σημαντικό για τη λειτουργία του θυρεοειδούς αδένα.

Μια βόλτα στο super market τον τελευταίο καιρό αποδεικνύεται ταξίδι εξερεύνησης ή περιπλάνηση μελέτης… απαραίτητα εργαλεία; Χαρτί, μολύβι, κομπιουτεράκι και ενίοτε τα γυαλιά πρεσβυωπίας. Ο στόχος του ταξιδιού; Να κάνουμε τις πιο συμφέρουσες επιλογές, ως προς την τιμή και την ποσότητα, ενώ η ποιότητα ή η θρεπτική αξία πολλές φορές έρχονται σε δεύτερη μοίρα. Στην εποχή όπου πληθώρα συσκευασμένων αγαθών κατακλύζουν την αγορά, εκτός από τις ετικέτες που φέρουν την τιμή του προϊόντος, οι ετικέτες τροφίμων μετατρέπονται στον πιο χρήσιμο ίσως σύμμαχο για τον καταναλωτή, ώστε να αναγνωρίζει και να αποφασίζει «τι βάζει στο πιάτο του» από άποψη θρεπτικής αξίας συνειδητά και χωρίς φόβο.

Η άνοιξη μπήκε επισήμως και ημερολογιακά και καθώς ο καιρός βελτιώνεται τα λαχανικά καταλαμβάνουν μια από τις πιο δημοφιλείς θέσεις της λίστας για το super market ή τη λαϊκή ακολουθώντας πιστά «τις τάσεις της μόδας» που μας επιφυλάσσει η ίδια η φύση! Πράγματι η ποικιλία των λαχανικών που μας προσφέρει η εποχή, δίνει έναν αέρα ανανέωσης στη διατροφή μας οπότε και η σαλάτα ή τα λαχανικά μπαίνουν «αβίαστα» σχεδόν καθημερινά.

Εσείς με ποια κριτήρια επιλέγετε τα τρόφιμα που πρόκειται να καταναλώσετε; Έχετε κοιτάξει ποτέ τη διατροφική τους ετικέτα, ή καταλήξατε απλώς στο πιο «φιρμάτο» προϊόν;

Όλοι μας, άλλοι λιγότερο και άλλοι περισσότερο, απολαμβάνουμε τη γλυκιά γεύση, ενώ δεν είναι λίγες οι φορές που την «ενοχοποιούμε» και αισθανόμαστε τύψεις γι αυτή, καθώς συνήθως τη συσχετίζουμε στο μυαλό μας με πολλές θερμίδες και τη θεωρούμε αιτία για την οποία αυξάνεται το βάρος μας.

Φαίνεται λογικό, ειδικά στη χώρα μας, όπου έχει επικρατήσει εδώ και δεκαετίες η άποψη ότι η γυναίκα πρέπει να τρώει ό,τι επιθυμεί κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης της, να ενδίδει σε κάθε διατροφικό πειρασμό με το πρόσχημα ότι «τρώει για δυο». Ωστόσο, η διατροφική ανισορροπία και η αύξηση του βάρους της εγκύου σύμφωνα με έρευνες, όχι μόνο δεν προάγει την υγιή ανάπτυξη του εμβρύου, αντίθετα επιβαρύνει το έμβρυο και αυξάνει τον κίνδυνο πρόωρου τοκετού.

Τα φυτικά λιπαρά από το ελαιόλαδο και οι ξηροί καρποί που συναντώνται στην Μεσογειακή Διατροφή συμβάλλουν περισσότερο στην απώλεια βάρους σε σύγκριση με τις δίαιτες χαμηλών λιπαρών.