Η κακή απορρόφηση της λακτόζης είναι μια παθολογική κατάσταση και μπορεί να οφείλεται σε εκ γενετής έλλειψη του ενζύμου λακτάση. Η λακτάση είναι συστατικό του εντερικού υγρού και διασπά το δισακχαρίτη λακτόζη του γάλακτος και των προϊόντων του σε ένα μόριο γλυκόζης και ένα μόριο γαλακτόζης, δηλαδή σε δύο μόρια μονοσακχαριτών, τα οποία στη συνέχεια απορροφούνται.
- Σε πρωτοπαθή έλλειψη λακτάσης. Πρόκειται για την πιο συνηθισμένη κατάσταση, αφορά όλες τις ηλικίες και είναι αρκετά συχνή και στη χώρα μας.
- Σε δευτεροπαθή έλλειψη λακτάσης. Εμφανίζεται σε άτομα που δεν είχαν εμφανίσει παλιότερα δυσανεξία στην λακτόζη. Κυρίως οφείλεται σε τραύμα του βλεννογόνου λόγω πολλών αιτιών όπως κοιλιοκάκη, λοιμώδη γαστρεντερίτιδα, νόσο του Crohn, σύνδρομο Dumping, ενεργειακό-πρωτεϊνικό υποσιτισμό.
ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ
Το σύνδρομο κακής απορρόφησης της λακτόζης εκδηλώνεται με ναυτία, πόνο και κράμπες της άνω κοιλιακής χώρας, ελαφρά διάρροια. Τα συμπτώματα αυτά αποδίδονται στη μη διασπασθείσα λακτόζη η οποία παρασύρει ωσμωτικά νερό και ζυμωτική δραστηριότητα της μικροβιακής χλωρίδας.
- Αποκλεισμός ή έλεγχος πρόσληψης λακτόζης
- Οι περισσότεροι ασθενείς μπορούν να καταναλώσουν 6g λακτόζης την ημέρα. Σταδιακή μικρή αύξηση της λακτόζης σε διάστημα 3 μηνών, μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα το άτομο να προσαρμοστεί και να μπορέσει να ανεχτεί τη διπλασία και παραπάνω ποσότητα λακτόζης 12+g την ημέρα.
- Το πλήρες γάλα είναι καλυτέρα ανεκτό από το αποβουτυρωμένο
- Το γιαούρτι με προβιοτικά είναι καλυτέρα ανεκτό απ το γάλα
- Κάποια τυριά πχ cottage cheese περιέχουν λακτόζη ( cottage cheese 1-2% επί βάρους ). Το γάλα έχει 4-5% , το παγωτό 3-4%, το γιαούρτι 4%, η σοκολάτα γάλακτος 8%
- Συμπληρώματα λακτάσης σε έντονα συμπτώματα ( lactase, lactaid, dairy ease ) – 30 min πριν την κατανάλωση τροφής που περιέχουν λακτόζη
- Κάποια φάρμακα όπως το Maalox άλλα και διατροφικά συμπληρώματα που περιέχουν λακτόζη στα συστατικά τους άλλα η ποσότητα δεν ξεπερνά τα 500mg και είναι ανεκτή από τους ασθενείς αυτούς
ΟΜΑΔΕΣ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΠΟΥ ΕΠΙΤΡΕΠΟΝΤΑΙ & ΑΠΑΓΟΡΕΥΟΝΤΑΙ
-
ΡΟΦΗΜΑΤΑ
ΕΠΙΤΡΕΠΟΝΤΑΙ: όσα δεν έχουν λακτόζη-γάλα με υδρολυμένη λακτόζη
ΑΠΑΓΟΡΕΥΟΝΤΑΙ: όλα τα είδη γάλακτος, γιαούρτι, παγωτά, ροφήματα βύνης, σοκολάτες, κακάο, στιγμιαίοι καφέδες με γάλα
-
ΨΩΜΙ ΚΑΙ ΔΗΜΗΤΡΙΑΚΑ
ΕΠΙΤΡΕΠΟΝΤΑΙ: Ψωμί και φρυγανιές χωρίς γάλα, ιταλικό ψωμί, δημητριακά χωρίς γάλα, ζυμαρικά, ρύζι
ΑΠΑΓΟΡΕΥΟΝΤΑΙ: Έτοιμα μίγματα αλεύρων για γλυκά (κρέπες κτλ.), δημητριακά πρωινού-special K, coco krispies (προσοχή στις ταμπέλες), εμπορικά έτοιμα είδη αρτοποιίας
-
ΚΡΕΑΣ ΚΑΙ ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΑΤΑ
ΕΠΙΤΡΕΠΟΝΤΑΙ: Μοσχάρι, κότα, ψάρι, αρνί, κατσίκα, ζαμπόν, αλλαντικά που δεν έχουν γάλα
ΑΠΑΓΟΡΕΥΟΝΤΑΙ: Τυρί, λουκάνικα και μίγματα κρέατος που ίσως έχουν λακτόζη
-
ΣΟΥΠΕΣ
ΕΠΙΤΡΕΠΟΝΤΑΙ: Διαυγείς ζωμοί, λαχανόσουπες, κονσομέ
ΑΠΑΓΟΡΕΥΟΝΤΑΙ: Κρεμώδεις σούπες, έτοιμες στιγμιαίες σούπες με λακτόζη
-
ΕΠΙΔΟΡΠΙΑ
ΕΠΙΤΡΕΠΟΝΤΑΙ: Ζελέ, γρανίτες, γλυκά του κουταλιού, όλα τα γλυκά χωρίς γάλα
ΑΠΑΓΟΡΕΥΟΝΤΑΙ: Έτοιμα γλυκά που περιέχουν γάλα
-
ΑΥΓΑ
ΕΠΙΤΡΕΠΟΝΤΑΙ: Όλα
ΑΠΑΓΟΡΕΥΟΝΤΑΙ: Σουφλέ και ομελέτες που έχουν γάλα
-
ΛΙΠΗ
ΕΠΙΤΡΕΠΟΝΤΑΙ: Έλαια, βούτυρο, μαργαρίνες και σάλτσες χωρίς λακτόζη, φυστικοβούτυρο
ΑΠΑΓΟΡΕΥΟΝΤΑΙ: Μαργαρίνες και σάλτσες με λακτόζη, κρέμες γάλακτος τυρί σε κρέμα
-
ΦΡΟΥΤΑ
ΕΠΙΤΡΕΠΟΝΤΑΙ: Όλα
ΑΠΑΓΟΡΕΥΟΝΤΑΙ: Όλα όσα δεν έχουν λακτόζη (κονσέρβες)
-
ΛΑΧΑΝΙΚΑ
ΕΠΙΤΡΕΠΟΝΤΑΙ: Όλα
ΑΠΑΓΟΡΕΥΟΝΤΑΙ Όλα όσα έχουν λακτόζη κατά την επεξεργασία (κατεψυγμένα σε πουρέ, σε κρέμα σε σκόνη)
-
ΔΙΑΦΟΡΑ
ΕΠΙΤΡΕΠΟΝΤΑΙ: Soy sause, ποπ-κορν, ελιές, μαρμελάδα, ζάχαρη, πίκλες, μπαχαρικά και μυρωδικά, κρασί, στιγμιαίοι καφέδες χωρίς λακτόζη, υποκατάστατα ζάχαρης χωρίς λακτόζη
ΑΠΑΓΟΡΕΥΟΝΤΑΙ: Μαστίχες και καραμέλες με λακτόζη, γλυκά με λακτόζη, διαιτητικά τρόφιμα με λακτόζη, μίγματα μπαχαρικών με λακτόζη, υποκατάστατα ζάχαρης με λακτόζη
Διαιτολόγος-Διατροφολόγος