Κανέλα και διαβήτης

new28_8212972_m.jpg

Η κανέλα είναι μπαχαρικό το οποίο προέρχεται από το δέντρο Cinamomum Celylanicum και Cinamomum Cassia γνωστό και ως Κασσιά. Καλλιεργείται στην Κεϋλάνη, Ινδία, Κίνα, Αντίλλες και αλλού. Τα κύρια συστατικά της κανέλας είναι:

α) 1-4% πτητικά έλαια (60-80% κινναμικές αλδεΰδες, 4-10% ευγενόλη)

β) 8% φλαβονοειδή (προανθοκυανιδίνες, κινναμικές ταννίνες)

Χορηγείτο από την αρχαιότητα για διάφορες παθήσεις,χωρίς να υπάρχουν επιστημονικές αποδείξεις για την αποτελεσματικότητα της. Είναι γνωστές πολλές θεραπευτικές ιδιότητες του φυτού, μεταξύ των οποίων και ως φάρμακο για τις αδιαθεσίες της περιόδου και της εγκυμοσύνης, όπου χρησιμοποιείται με τη μορφή αφεψήματος. Γνωστό από την “αρχαία” Ανατολή ως θεραπευτικό για τη σεξουαλική ανικανότητα, συναντιέται στις περισσότερες αφροδισιακές συνταγές. Στο Μεσαίωνα, οι γιατροί τη χορηγούσαν για τη θεραπεία του βήχα, της βραχνάδας και του πονόλαιμου. Η παραδοσιακή χρήση του Κιννάμωμου στην Ευρώπη περιλάμβανε καταστάσεις κρυολογημάτων, γρίπης και γαστροπεπτικών προβλημάτων.

Η επιστήμη της βοτανοθεραπείας υποστηρίζει ότι η κανέλα παρουσιάζει: θερμαντικές, αντισπασμωδικές, αντισηπτικές κατά των ιών και του μετεωρισμού ιδιότητες. Επίσης παρουσιάζει αντιπαρασιτική και αντιβακτηριακή δράση και σύγχρονες έρευνες επιβεβαίωσαν την αντιμυκητιακή της δράση

Ιαπωνικές μελέτες πού πραγματοποιηθήκαν την δεκαετία του 80 έδειξαν ότι οι κινναμικές αλδεΰδες της κανέλας βοηθούν στην ελάττωση της πίεσης και του πυρετού έχοντας ηρεμιστική και αναλγητική δράση.

Η Βρετανική Βοτανική Φαρμακολογία υποστηρίζει ότι η κανέλα ενδείκνυται σε καταστάσεις τυμπανισμού και δυσπεψίας, γαστροπεπτικών κολικών με μετεωρισμό, αλλά και σε παρόμοιες καταστάσεις όπου επιπρόσθετα εμφανίζεται και ναυτία. Μια άλλη θεραπευτική ιδιότητα της κανέλας είναι ότι μπορεί να μειώσει τη γλυκόζη του αίματος, τα τριγλυκερίδια και LDL- χοληστερόλη σε άτομα με διαβήτη τύπου 2. Η ενεργός ουσία στην κανέλα αποδείχθηκε ότι είναι η ουσία MHCP που ανήκει στις πολυφαινόλες. Η ουσία αυτή μιμείται την ινσουλίνη, ενεργοποιεί τους κυτταρικούς υποδοχείς της και δρα εντός των κυττάρων σε συνέργεια με την ινσουλίνη. Σε πειράματα στο εργαστήριο, η κανέλα βρέθηκε ότι μπορεί να εξουδετερώνει τις ελεύθερες ρίζες που είναι νοσηρές για το DNA, χημικές ενώσεις οι οποίες παράγονται κατά το φυσιολογικό μεταβολισμό και είναι αυξημένες στους διαβητικούς.

Τα αποτελέσματα αυτά αποδεικνύονται από έρευνες που έχουν πραγματοποιηθεί από διάφορα πανεπιστήμια σε ολόκληρο τον κόσμο. Οι ποιο σημαντικές έρευνες είναι του Αμερικανικού υπουργείου γεωργίας που πραγματοποίησε ο Richard Aderson (2003), γιατρών του νοσοκομείουMalmoe της Σουηδίας και από τη Γεωργική Ερευνητική Μονάδα Maryland που δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά στο New Scientist, τον Αύγουστο του 2000.

Η έρευνα του Richard Aderson που διήρκησε 40 ημέρες, πραγματοποιήθηκε το 2003 στο Πακιστάν σε 60 εθελοντές (άνδρες και γυναίκες) που έπασχαν από διαβήτη τύπου 2 και τους χορηγούνταν αντιδιαβητικά φάρμακα, τα οποία προκαλούν αύξηση στην απελευθέρωση της ινσουλίνης. Τα άτομα αυτά χωρίστηκαν σε 6 ομάδες των 10 ατόμων. Στις 3 ομάδες χορηγήθηκε κανέλα με τον εξής τρόπο. Η 1 ομάδα πήρε 1 γραμμάριο κανέλα (δυο κάψουλες που ισούται περίπου με το ένα τέταρτο του κουταλιού) για 20 ημέρες Η 2 Ομάδα πήρε 3 γραμμάρια (6 κάψουλες, που ισούται με ένα κουταλάκι) για 20 ημέρες, η 3 ομάδα πήρε 6 γραμμάρια (12 κάψουλες, που ισούται με ένα και τρία τέταρτα κουταλάκι του γλυκού) για 20 ημέρες. Οι άλλες τρεις ομάδες έπαιρναν εικονικό φάρμακο. Οι κάψουλες λαμβάνονταν τρεις φορές την ημέρα, μετά τα γεύματα.

Μετά την χορήγηση υπήρχαν σημαντικές μειώσεις στα επίπεδα γλυκόζης του αίματος και στις 3 ομάδες που πήραν κανέλα κατά 18 με 29 % και σε ορισμένους εθελοντές διαπιστώθηκε μείωση της γλυκόζης του αίματος στα κανονικά επίπεδα . Καλύτερα αποτελέσματα είχε η ομάδα 1 που τις χορηγούνταν η μικρότερη ποσότητα κανέλας Στις υπόλοιπες 3 ομάδες δεν διαπιστώθηκε καμία αλλαγή. Επίσης παρατηρήθηκε ότι η κανέλα είχε ωφέλιμα αποτελέσματα και στα επίπεδα χοληστερόλης του αίματος και συγκεκριμένα στη μείωση της LDL-χοληστερόλης. Όταν σταμάτησε η χορήγηση κανέλας σε όλους τους εθελοντές οι τιμές της γλυκόζης του αίματος αυξηθήκαν σε παθολογικά επίπεδα.

Η έρευνα των γιατρών του νοσοκομείου Malmoe της Σουηδίας έγινε σε 14 υγιείς εθελοντές στους οποίους έδωσαν λίγο περισσότερο από ένα κουταλάκι του γλυκού κανέλας σε ένα μπολ πουτίγκας ρυζιού. Έκαναν μετρήσεις της γλυκόζης του αίματος πριν και μετά το φαγητό. Οι μετρήσεις έγιναν και με επιδόρπιο χωρίς κανέλα. μετά από το γεύμα

Η σύγκριση των αποτελεσμάτων έδειξε ότι μετά από επιδόρπιο με κανέλα, το άδειασμα του στομαχιού ήταν πιο αργό και τα επίπεδα της γλυκόζης του αίματος μετά το φαγητό ήταν πιο χαμηλά. Το σύνολο των δεδομένων αυτών, δείχνει θετικές επιδράσεις της κανέλας στο μεταβολισμό της γλυκόζης, γεγονός που μπορεί να είναι θετικό για προ-διαβητικούς και διαβητικούς ασθενείς.

Και τέλος η έρευνα από τη Γεωργική Ερευνητική Μονάδα Maryland που πραγματοποιήθηκε σε ποντίκια. Διαπιστώθηκε ότι η κανέλα μείωσε τα επίπεδα γλυκόζης του όρου του αίματος των ποντικιών και οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η κανέλα αύξησε την ικανότητα των λιποκυττάρων σε διαβητικούς ασθενείς να ανταποκρίνονται στην αυξημένη γλυκόζη.

Επίσης η κανέλα είναι μια πλούσια πηγή μαγνησίου, η οποία είναι απαραίτητη για τη διατήρηση της οστικής πυκνότητας, για την ηλεκτρολυτική ισορροπία και πολλές ακόμη βιοχημικές διεργασίες.. Πολλές έρευνες έχουν διεξαχθεί για την μεταβολική διαταραχή των διαβητικών, η οποία εμποδίζει την απορρόφηση του μαγνησίου, επομένως η κανέλα δρα θεραπευτικά.

Άρα, από τις έρευνες αποδεικνύεται ότι η κανέλα έχει ωφέλιμη δράση σε διαβητικούς ασθενείς τύπου 2, των οποίων η θεραπεία στηρίζεται σε αντιδιαβητικά δισκία. Χρειάζεται να επισημανθεί ότι η κανέλα δεν μπορεί από μόνη της να αποτελέσει θεραπεία κατά του διαβήτη τύπου 2. Η δράση της είναι κυρίως προληπτική σε προ-διαβητικούς ασθενείς, σε ασθενείς που δεν γνωρίζουν ότι πάσχουν από διαβήτη και ενισχυτική σε διαβητικούς τύπου 2.

Επισημαίνεται ότι η ενεργός, ωφέλιμη ουσία της κανέλας, δεν περιέχεται στο λάδι κανέλας αλλά στη σκόνη του μπαχαρικού αυτού. Η δοσολογία της δεν πρέπει να υπερβαίνει την συνιστώμενη ημερησία ποσότητα γιατί τότε θα δημιουργηθούν τα αντίθετα αποτελέσματα. Την κανέλα στη διατροφή μας μπορούμε να την χρησιμοποιήσουμε σε επιδόρπια, σε φρυγανιές, δημητριακά, χυμούς, στο κόκκινο κρασί, στο τσάι ή στον καφέ.

ΠΑΡΑΔΟΞΟ: Υπάρχουν γραπτές μαρτυρίες από τον 1ο αιώνα μ.Χ. που αναφέρουν ότι 350 γραμμάρια κανέλας άξιζαν όσο 5 κιλά ασήμι. Μάλιστα έγιναν και πόλεμοι εξαιτίας της κανέλας μεταξύ Ολλανδών, Πορτογάλων και Γάλλων. Οι πόλεμοι αυτοί έγιναν για διεκδίκηση της Κεϋλάνης που κατά τους 17ο και 18ο αιώνες παρήγαγε αποκλειστικά κανέλα.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ    
Effect of cinnamon on postprandial blood glucose, gastric emptying, and satiety in healthy subjects, American Journal of Clinical Nutrition 2007;85(6):1552-1556, Ιούνιος 2007.
Ooi LS et al. Antimicrobial activities of Cinnamon Oil and cinnamalde-hyde from the Chinese Medicinal Herb cassia Blume. Am J Chin Med 2006;34(3):511-22
Khan A, et al. Cinnamon improves glucose and lipids of people with type 2 diabetes. Diabetes Care, 2003; 26(12):3215-18
ESCOP Monographs Second Edition. European Scientific Cooperative on Phytotherapy. Thieme Publishing. 2003.
Qin B, et al. Cinnamon extract (traditional herb) potentiates in vivo insulin-regulated glucose utilization via enhancing insulin signaling in rats.Diabetes Res Clin Pract. 2003 Dec;62(3):139-48.
www.medlook.gr, www.iatronet.gr, www.etra.gr, www.altmedicine.about.com

Μιχαήλ Μαριέττα

Διαιτολόγος-Διατροφολόγος