Οι ερωτήσεις στο παρόν άρθρο υποβλήθηκαν από δημοσιογράφους του ιατρικού ρεπορτάζ του τηλεοπτικού σταθμού ANTENNA ζωντανά στις 15-9-2011, στην πρωινή τηλεοπτική εκπομπή Ε-LATTE.
Ευχαριστώ όλους τους συντελεστές της εκπομπής για τη συμβολή τους στη μάχη της σοβαρής ιατρικής ενημέρωσης.
1. Τι είναι αϋπνία;
Με τον όρο αϋπνία χαρακτηρίζεται ιατρικώς η έλλειψη επαρκούς ύπνου.
2. Ποια τα συμπτώματα της αϋπνίας;
Η αϋπνία εκδηλώνεται ως δυσχέρεια επέλευσης του ύπνου, νυχτερινές αφυπνίσεις ή πολύ πρωινή αφύπνιση. Ορισμένα άτομα έχουν φαινομενικά ποσοτικά επαρκή ύπνο, αλλά ο ύπνος δεν τους ξεκουράζει, δεν είναι ποιοτικά επαρκής. Τα άτομα που πάσχουν από αϋπνία έχουν συμπτώματα ατονίας κατά την διάρκεια της ημέρας, κόπωση, αδυναμία συγκέντρωσης, υπνηλία. Ορισμένα άτομα είναι παντελώς ανίκανα να διεκπεραιώσουν απλές υποχρεώσεις καθημερινότητας.
3. Ποια τα αίτια της αϋπνίας;
Τα αίτια της αϋπνίας διακρίνονται σε τρεις κατηγορίες:
• Παράγοντες της διατροφής και της καθημερινότητας (π.χ. άγχος, υπερβολική κατανάλωση καφέ και αλκοόλ, αναστροφή βιολογικών ρυθμών, θόρυβος ή έντονος φωτισμός στο υπνοδωμάτιο)
• Παθολογικά νοσήματα και καταστάσεις (εγκεφαλικά νοσήματα, καρδιακά νοσήματα, πεπτικές διαταραχές, αναπνευστικές νόσοι, ορμονικές διαταραχές, νεφρικά και ηπατικά νοσήματα)
• Ψυχιατρικά νοσήματα (π.χ. κατάθλιψη, ψύχωση).
4. Ποια είναι η αντιμετώπιση της αϋπνίας;
Όλα τα είδη αϋπνίας δεν έχουν ενιαία αντιμετώπιση. Σημαντική είναι η άρση του αιτίου που την προκαλεί με σωστή διάγνωση και αιτιολογική θεραπεία. Η λεπτομερής διερεύνηση ορισμένων παραμέτρων από το ιστορικό και τα χαρακτηριστικά του ύπνου είναι σημαντική στην διάγνωση και την θεραπεία.
Σε επίμονες αϋπνίες πραγματοποιείται ειδική πολυυπνογραφία, η οποία προϋποθέτει εισαγωγή σε νοσοκομείο, που διαθέτει ειδικό εξοπλισμό. Κατά την διάρκεια της παραμονής στο νοσοκομείο, εξετάζεται με λεπτομέρεια η αρχιτεκτονική του ύπνου του πάσχοντα.
Σημαντικά συμπληρωματικά μέτρα είναι η τροποποίηση της καθημερινότητας με:
1. Αποφυγή θορύβου και φωτός στα υπνοδωμάτια
2. Αποφυγή επίπονης σωματικής και πνευματικής δραστηριότητας πριν τον ύπνο
3. Αποφυγή βαρέων γευμάτων πριν τον ύπνο, αποφυγή αλκοόλ και καφέ
4. Διατήρηση σταθερού ωραρίου κατάκλισης αφύπνισης καθημερινά ακόμη και τα Σαββατοκύριακα (όχι ξενύχτια)
5. Αποφυγή άγχους και υιοθέτηση τεχνικών χαλάρωσης.