Εναλλακτικές μορφές γάλακτος. Μπορούν να καλύψουν τις ανάγκες του οργανισμού;

images_0aaaaaaa1aabbamillk.jpg

Μέχρι πριν μερικά χρόνια το μόνο διαθέσιμο γάλα ήταν αυτό της ζωικής προέλευσης, όμως σήμερα υπάρχουν πολλές μη ζωικές επιλογές που μπορεί να προσφέρουν εξίσου πολλά θρεπτικά συστατικά. Οι “εναλλακτικές” μορφές γάλακτος έχουν ως στόχο να καλύψουν τις ανάγκες του οργανισμού σε θρεπτικά συστατικά κυρίως στα άτομα που τροφικές αλλεργίες ή δυσανεξία στην λακτόζη. Είναι συνήθως επιλογή των ατόμων που ακολουθούν μια vegan διατροφή και θέλουν να αποκλείσουν τα γαλακτοκομικά προϊόντα.

Παρακάτω σας αναφέρουμε τις πιο σημαντικές εναλλακτικές μορφές γάλακτος και τις διαφορές τους με τα ζωικά γάλατα.

Γάλα Αμυγδάλου

Αυτή η μορφή γάλακτος  κατασκευάζεται από ξεφλουδισμένα αμύγδαλα που αλέθονται πολύ καλά και αναμιγνύονται  με νερό. Στη συνέχεια το μείγμα διηθείται για να απομακρυνθούν τα στερεά στοιχεία από αυτό. Το γάλα αμυγδάλου έχει πολύ χαμηλά κορεσμένα λιπαρά και έχει σχετικά χαμηλές θερμίδες μιας και ένα ποτήρι έχει περίπου 75 θερμίδες. Το ποσοστό πρωτεΐνης  του είναι πιο χαμηλό σε σχέση με το γάλα ζωικής προέλευσης(έχει τις σχεδόν τις μισές θερμίδες από το αγελαδινό γάλα).

 Πολύ σημαντική διαφορά ανάμεσα στο γάλα ζωικής προέλευσης και στο γάλα αμυγδάλου είναι η περιεκτικότητά τους σε σάκχαρα. Το ζωικό γάλα περιέχει υδατάνθρακες με τη μορφή λακτόζης. Η περιεκτικότητα του γάλακτος σε πρωτεΐνες και λακτόζη κρατούν χαμηλά την καμπύλη του σακχάρου στο αίμα. Αντίθετα, το γάλα αμυγδάλου συνήθως περιέχει πρόσθετη ζάχαρη ως βελτιωτικό γεύσης. Γι’αυτό αν δεν είστε διατεθειμένοι να φτιάξετε μόνοι σας το γάλα σας με νερό και αμύγδαλα διαβάστε προσεκτικά την ετικέτα του γάλακτος που επιλέγετε.

Γάλα Καρύδας

Προέρχεται από την ανάμιξη φιλτραρισμένου νερού και του υγρού που παράχθηκε από τριμμένη σάρκα καρύδας. Το γάλα καρύδας έχει σχετικά υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά οξέα και χαμηλότερες πρωτεΐνες από το το αγελαδινό γάλα.  Εδώ θα πρέπει να τονίσουμε το ίδιο που ισχύει και για το γάλα αμυγδάλου. Τα λιπαρά του γάλακτος καρύδας είναι φυτικής προέλευσης και πιο ποιοτικά από τα κορεσμένα λιπαρά του γάλακτος ζωικής προέλευσης, έχει σχεδόν τις μισές θερμίδες από το αγελαδινό γάλα, στερείται όμως βασικών αμινοξέων και βιταμινών όπως η βιταμίνη D του αγελαδινού γάλακτος.

Γάλα Σόγιας

Προέρχεται από εκχύλισμα φασολιού σόγιας και έχει παρόμοιο διατροφικό προφίλ με το γάλα αγελάδας όσο αφορά την υψηλή περιεκτικότητα πρωτεΐνης  αλλά είναι χαμηλό σε κορεσμένα λιπαρά.  Ωστόσο, έχει περισσότερες πρωτεΐνες από το γάλα αμυγδάλου και το γάλα καρύδας. Αυτή η μορφή γάλακτος πολύ συχνά είναι εμπλουτισμένη με ασβέστιο, βιταμίνη Α, D και ριβοφλαβίνη ενώ παράλληλα η περιεκτικότητά του σε κάλιο συνεισφέρει στην καλή λειτουργία των μυών και τη ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης. H σόγια όμως είναι ένα προϊόν που ως γνωστών περιέχει φυτοοιστρογόνα, ορμόνες φυτικής προέλευσης και υπάρχει ενδεχόμενο μετά από υπερβολική λήψη σόγιας να επέλθουν ορμονικές διαταραχές στα επίπεδα της τεστοστερόνης κυρίως στους άντρες. Επίσης, τα περισσότερα ροφήματα σόγιας έχουν πρόσθετη ζάχαρη  Ένα φλιτζάνι γάλα σόγιας μπορεί αν έχει μέχρι και 1 5 γραμμάρια ζάχαρης.

Γάλα Ρυζιού

Αυτή η εναλλακτική μορφή γάλακτος γίνεται με την ανάμιξη μαγειρεμένου ρυζιού με νερό και στη συνέχεια προστίθενται ένζυμα για τη μετατροπή αμύλων σε σάκχαρα. Συνήθως εμπλουτίζεται με ασβέστιο και βιταμίνη D, διότι στερείται αυτά τα δυο απαραίτητα για τον οργανισμό θρεπτικά συστατικά. Παρέχει υψηλά ποσοστά υδατανθράκων και χαμηλά ποσοστά πρωτεΐνης. Αρκετά ροφήματα από γάλα ρυζιού δεν έχουν καθόλου πρωτεΐνες γι’αυτό θα πρέπει να φροντίζετε να λαμβάνετε πρωτεΐνες από άλλες πηγές όπως είναι τα όσπρια και τα λαχανικά.   Στο πλαίσιο μελέτης του Πολιτειακού Πανεπιστημίου του Μισισίπι ανιχνεύτηκαν απαγορευτικές ποσότητες από ίχνη αρσενικού  σε δείγματα γάλακτος από ρύζι. Ωστόσο, η μελέτη αφορούσε μικρό δείγμα γάλακτος, γεγονός που επισημαίνει την περαιτέρω διερεύνηση, σχετικά με τον τόπο προέλευσης του γάλακτος από ρύζι.

Για οποιονδήποτε λόγο και αν έχετε αποφασίσει να αντικαταστήσετε το γάλα ζωικής προέλευσης με κάποια εναλλακτική μορφή γάλακτος φυτικής προέλευσης, φροντίστε να συμπληρώνετε απαραίτητα θρεπτικά συστατικά, όπως είναι οι πρωτεΐνες και τα μέταλλα από άλλες τροφές μέσα στο καθημερινό σας διαιτολόγιο και να διαβάζετε προσεκτικά την ετικέτα του γάλακτος που επιλέγετε.

Πηγή : http://www.apostoloschronopoulos.gr

Χρονόπουλος Α.Απόστολος
Κλινικός Διαιτολόγος-Διατροφολόγος